بررسي و شناخت اجزاي پروژه مسكوني (قسمت اول)

     پيش تر در مورد اهداف و عوامل مؤثر در طراحي يك پروژه بحث كرديم . اما قبل از اين كه به طراحي معماري مشغول شويم؛  لازم است ابتدا تك تك اجزاي تشكيل دهنده ي پروژه به خوبي مطالعه و شناخته شوند.

     در اين بخش به طور خلاصه با اجزا و مشخصات كلي ساختمان هاي مسكوني؛ آموزشي؛ تجاري؛ بهداشتي؛ اداري؛ صنعتي؛ ورزشي و مذهبي آشنا مي شويم.

الف - ساختمان هاي مسكوني

     براي مثال؛ پلان يا خانه ي ويلايي را بررسي مي نماييم .

     اصولاً يك ساختمان مسكوني را با توجه به عملكردهاي قسمت هاي مختلف آن    مي توان به بخش هاي مختلف تقسيم كرد. اين تقسيم بندي ها در كتب مختلف؛ متفاوت است. ما در اين جا خانه ي ويلايي را با توجه به عملكردهاي قسمت هاي مختلف آن به پنج بخش تقسيم مي كنيم.

۱- بخش خانوادگي

۲- بخش خصوصي

۳- بخش عمومي

۴- بخش خدماتي

۵- بخش فضاهاي باز و نيمه باز

      حال به تفكيك  هر كدام از بخش ها را مورد مطالعه قرار مي دهيم.

۱- بخش خانوادگي

      بخش خانوادگي  شامل نشيمن ؛ آشپزخانه و غذا خوري مي باشد كه افراد خانواده معمولاً در اين فضا ها دور هم جمع مي شوند. اين بخش از خانه شايد مهمترين بخش خانه باشد چرا كه شرايط لازم براي جمع شدن اعضاي خانواده؛ صحبت ؛تبادل نظر و دور هم بودن و ... را در اختيار اعضاي خانواده قرار ميدهد. اين بخش بايستي در بهترين موقعيت ؛ رو به آفتاب؛ فضاي حياط و در دسترس قرار گيرد.

     فضاي نشيمن بايد از وسعت مناسبي برخوردار گردد تا پاسخ گوي فعاليت هاي مختلف از قبيل نشستن؛صحبت كردن؛تماشاي تلويزيون؛مطالعه و ... باشد.

     مساحت اين فضا معمولاً بين ۱۵ تا ۳۵ متر مربع متغير است و بستگي به زير بناي ساختمان ؛ تعداد افراد خانواده و .... دارد. در طراحي نشيمن بايد به ابعاد مبلمان و نحوه ي چيدمان آنها توجه شود.

     آشپزخانه كه يكي از مهمترين بخش هاي هر خانه است بايد امكان استفاده از نور طبيعي و تهويه مناسب را داشته باشد. دسترسي آن بايد از نشيمن و غذاخوري آسان باشد و نيز با گاراژ؛ بالكن و يا حياط مرتبط باشد.

     براي نگهداري و آماده سازي بهتر مواد غذايي در آشپزخانه نيازمند يخچال؛ اجاق گاز و سينك ظرفشويي هستيم . اجاق گاز و سينك ظرفشويي سه عنصر اصلي هر آشپزخانه هستند و بايد با هم رابطه اي منطقي داشته باشند. فاصله ي سه عنصر فوق ؛ از طريق محيط مثلثي كه آن ها را به هم وصل مي كند؛  كنترل مي شود كه اصطلاحاً به آن " مثلث كار آشپزخانه " مي گويند.

     از آنجا كه آشپزخانه ؛ يكي از مهمترين عناصر عملكردي خانه است و با توجه به تنوع فعاليتها ؛ وجود انواع لوازم و تجهيزات مدرن ؛ ضرورت استفاده از سيستمهاي تأسيساتي براي آبرساني ؛دفع فاضلاب ؛ روشنايي ؛ تهويه و ... طراحي اين فضا حساس تر و مشكل تر مي باشد و بايد توجه بيشتري به آن گردد.